2 dakikada okunur

Öfke İle Nasıl Başa Çıkılır?

Öfke ile nasıl başa çıkılır? Öfke ile baş etme yolları

Öfke, hepimizin zaman zaman hissettiği duygulardan biri. Bazıları çok az öfkelenirken bazıları düzenli olarak öfkelenir. Aslında her duygu gibi öfke de normal ve sağlıklı bir duygudur. Fakat kontrolden çıktığı zaman ve bize ve başkalarına zarar vermeye başladığında, konfor alanını etkileyebilen, iş performansını etkileyebilen, yaşam kalitesini düşürebilen ve ilişkilere zarar verebilen birçok soruna yol açabilir.

Öfkenin birçok nedeni vardır. Bazı insanların öfkesini kontrol edememesi geçmiş yaşantıları ve kişilik özelliklerine bağlı değişebilir. Mesela çocukluk döneminde yaşanan aile içi sorunlar, şiddet, sözlü hakaret gibi yaşanılanlar; öfkeli ebeveynler, temel ihtiyaçların karşılanmaması gibi durumlar öfkeye neden olabilir.

Öfke genel olarak ikincil duygu konumundadır. Öfkenin altında başka duygular yatar ve bunların fark edilmesi büyük önem taşır. Mesela korkular öfke duygusunu meydana çıkarabilir; ya da kırılganlık kendi öfke olarak gösterebilir. Genel olarak insanlar bu duygularla yüzleşmeye çekindikleri için öfkelerini ön plana çıkarırlar. Bu duygularla yüzleşmediğimizde, sebeplerini de anlayamayız, anlaşılamayız ve daha çok öfke duygumuz artar.

İnsanların olayları değerlendirme şekilleri birbirinden farklıdır. Bir kafede çay siparişi vermenize rağmen garson kahve getirdiğinde bu duruma oldukça öfkelenip kavga çıkaran insanlara rastlarız; diğer yandan bazıları da bu durumu sakinlikle karşılar ve hatanın düzeltilmesiyle tatmin olur, bazıları ise gelen kahveyi içmekten zevk alır. Aslında göründüğü gibi durumu nasıl değerlendirip algıladığımız duygularımızla ilişkili olur. Bu sebeple öfkeyle baş etme, düşünceler ve bakış açısı üstünde çalışmayla sonuç gösterir.

Öfkeliyken Neler Yapmamalı?

Öfkeliyken kendimizi haklı çıkarmaya çalışmak, öfkemizin normal olduğunu öne sürmek, durumu iyileştirmek için bize faydalı olmayacaktır.

Öfkeliyken birilerini suçlamak sıkça başvurduğumuz yollardan biridir. Fakat suçlamak ve suçlu aramaktansa durumu iyileştirici faaliyetlerde bulunmak ve etkili iletişim yollarını denemek oldukça önemlidir.

Öfke duygumuz doğru seçimler yapmamızı engeller. Karar alırken öfke duygumuzu bastırmalı ya da öfkeliyken kararlar almamalıyız. Öfkeliyken karşımızdakinin en kötü yönlerine odaklanır, kafamızda olumsuz senaryolar yaratırız. Mantıklı düşünebilmemiz bu süreçte pek mümkün değildir.

Öfke; odaklanmamızı zorlaştırır. Karşımızdakini dinlemek ve anlamak ulaşılamaz hale gelir. Olaya empati kurarak yaklaşmak, duruma daha objektif yaklaşmamızı sağlayabilir.

Öfkeyle Baş Etmek

Şunu bilmeliyiz ki amacımız öfkeyi yok etmek veya öfkelenmemek değildir. Öfke zaman zaman gerekli ve normal bir duygudur. Öfke duygumuzu kabul etmek bu süreçte iyi bir başlangıç olabilir. Daha sonra öfkemizi nasıl ifade edeceğimiz ve kontrol etme aşamaları gelmektedir.

Egzersizler, özellikle açık havada yapılan aktivitelerin öfke kontrolü üzerindeki etkisi göz ardı

edilemez. Şiddetli öfke nöbetleri geçiren kişilerin düzenli olarak fiziksel aktivite yapması, olumsuz duyguların azalmasında oldukça etkilidir.

Yazmak, öfkemizi anlamak için notlar tutmak etkili bir yöntemdir. Hangi durumlarda ortaya çıktığı, kimlere karşı şiddetlendiği, süresi ve tekrarlandığı aralıklar oldukça önemli olduğundan yazarak kendimizi analiz etmek duygunun tam olarak anlaşılabilmesi için önemli bir yöntemdir.

Odak noktamızı değiştirmek, öfkelendiren olay karşısında durumu değiştirmek elimizde olmadığından etkili yöntemlerden biridir. Örneğin otobüsü kaçırdınız ve uzun süre beklemeniz gerekiyor. Bu durum karşısında saatlerce öfkelenmek ve konuyu dile getirmek yerine; sevdiğiniz insanlarla konuşmak, yalnız kalmak veya bir şeyler okumak hem size iyi gelecek hem de durum tam tersine dönmüş olacak.

Bu durumda odağınızı öfkeden uzaklaştırıp olumluya çevirmiş olacak ve sakinliği kabul edeceksiniz. Sakinlik iyi gelecek.

Yardım almayı ihmal etmeyin. Normal durumlar karşısında da kontrol altına alamadığınız bir öfkeniz varsa ve sosyal hayatınızı etkiliyorsa profesyonel destek alarak bu sorunla baş edebilirsiniz.